مواد منعقدکننده یا کواگولانت در تصفیه آب، موادی شیمیایی هستند که در صنعت تصفیه آب و فاضلاب بسیار کاربرد دارند. در تصفیه آب ذرات و آلودگیهای موجود در آب به یکدیگر میچسبند و ذرات بزرگتری تشکیل میدهند. سپس ته نشین میشوند. استفاده از کواگولانتها به فرآیند تصفیه سرعت میبخشد و آن را آسان میکند. در این مقاله درباره مواد منعقدکننده صحبت کرده، انواع، کاربرد و ویژگیهای آن را بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
فرآیند انعقاد چیست و چگونه انجام می شود؟
امروزه با افزایش جمعیت آلودگیهای آب افزایش یافته است و تصفیه آب و فاضلاب از مهمترین فرآیندها برای سلامتی انسان به شمار میرود. در تصفیه آب و فاضلاب از مهمترین مراحل، مرحله انعقاد و لخته سازی است. آلودگیها و ذرات موجود در آب، آن را کدر میکنند ولی باید با یک روش مناسب آنها را از بین برد تا آبی شفاف و با کیفیت به دست آید.
آلودگیهای موجود در آب بار منفی دارند و در فرآیند انعقاد PH آب به خنثی شدن نزدیک شده و ذرات نیز خنثی میشوند بنابراین یکدیگر را دفع نمیکنند و به هم چسبیده و ته نشین میشوند. فرآیند انعقاد 10 الی 20 دقیقه زمان میبرد. اگر از فرآیند انعقاد استفاده نشود، تصفیه آب ماهها زمان میبرد بنابراین استفاده از این فرآیند به تصفیه آب سرعت میبخشد.
انواع مواد منعقدکننده یا کواگولانت در تصفیه آب
مواد منعقدکننده به دو نوع آلی یا پلیمری و معدنی تقسیم میشود که هرکدام از آنها نیز انواع مختلفی دارند که در ادامه مطلب برخی از آنها را بررسی میکنیم. از منعقدکنندهها علاوه بر تصفیه آب در تولید کاغذ نیز استفاده میشود.
منعقدکننده آلی یا پلیمری
از این نوع منعقدکنندهها برای جداسازی ذرات جامد استفاده میشود. زمانی که در آب لجن وجود داشته باشد از منعقدکننده آلی استفاده میشود. انواع کواگولانت پلیمری به صورت زیر است:
- پلی آمین: از این مواد شیمیایی در تصفیه آب به صورت رایج استفاده میشود. پلی آمینها در تصفیه فاضلاب نیز موثر هستند. همچنین در تصفیه آب خام قابل استفاده هستند و بار ذرات را خنثی میکنند.
- ملامین و فرمالدهید و تاننها: این مواد علاوه بر مواد کلوئیدی موجود در آب، خود را در معرض رسوب قرار میدهد بنابراین شبیه کواگولانت معدنی عمل میکند. رسوبها مواد آلی مانند گریس و روغن را به خود جذب میکنند و غلظت مواد موجود در آب را کاهش میدهند.
منعقدکننده معدنی
مواد منعقدکننده معدنی در آبهایی که کدورت و آلودگی کمتری دارند، استفاده میشود و در طیف گسترده آب کاربرد دارند. زمانی که این کواگولانتها به آب اضافه شوند، میتوانند با هیدراتها و قلیاها واکنش بدهند و رسوب هیدروکسید آهن یا آلومینیوم را ایجاد کنند. البته این رسوبات تشکیل شده باعث افزایش حجم لجن میشوند، باید آب تصفیه گردد و تراکم کلی را کاهش دهد. انواع منعقد کننده معدنی در زیر آمده است.
- سولفات آلومینیوم: سولفات الومینیوم یا آلوم از متداولترین مواد مورد استفاده در تصفیه آب است. این ماده پودری یا کریستالی سفید رنگ و اسیدی است و در رطوبت شبیه به سولفوریک اسید است.
- فروسولفات و فریک سولفات: این نوع منعقدکننده مانند آلومینیوم عمل میکند و در صنایع استفاده میشود زیرا عملکرد آن سریع است. این منعقدکننده زرد رنگ است و PH برای واکنش برابر با 3.5 تا 9 است.
- پلی آلومینیوم کلراید: پلی آلومینیوم کلراید یا پک (PAC) مادهای زرد رنگ به صورت جامد و مایع است که در ایران فقط نوع جامد آن تولید میشود. شرکت اندیشه مهرآرای سپاهان، تنها تولیدکننده پلی آلومینیوم کلراید جامد در ایران است. این ماده در تصفیه فاضلاب و پساب از پرکاربردترین مواد مورد استفاده است. این ماده در دو نوع صنعتی و خوراکی تولید میشود.
- آلومینیوم کلرید: این ماده یک ترکیب شیمیایی و معدنی است که دارای فرمول شیمیایی AlCl3 است. کلرید آلومینیوم مانند آلومینیوم سولفات عمل کرده و میتواند جایگزین آن شود. این ماده زرد رنگ و پودری جامد است و در ترکیب با آب به شدت واکنش میدهد.
- کلروفریک: کلرید آهن یا کلروفریک در تصفیه آب استفاده میشود. رنگ این ماده از رنگ زرد تا قهوه ای است. ارزانترین و خطرناکترین منعقدکننده قابل استفاده در تصفیه آب، کلروفریک میباشد. شرکت اندیشه مهرآرای سپاهان، بزرگترین تولیدکننده کلروفریک در ایران میباشد.
منعقدکنندههایی که درباره آنها صحبت شد بسیار رایج و پرکاربرد هستند. البته دسته بندی دیگری برای کواگولانتها وجود دارد که به صورت زیر میباشد.
- منعقدکننده آهنی
- منعقدکننده آلومینیومی
- منعقدکننده منیزیم اکسید
کاربرد مواد منعقدکننده چیست؟
مواد منعقدکننده یا کواگولانت در تصفیه آب کدورت ها و ناخالصی را حذف میکند مثلا از سولفات آلومینیوم برای کاهش بار مواد جامد و ته نشین کردن آنها استفاده میشود.
از مواد منعقدکننده در صنعت دارو و صنعت مواد آرایشی بهداشتی نیز استفاده میشود. کاربردهای دیگر آن عبارتند از:
- تولید کاغذ
- حذف رنگ
- بازیافت و جداکردن نفت از آب
- روشن شدن و رفع کدورت آب
- معدن
عوامل موثر بر فرآیند انعقاد
در فرآیند انعقاد عوامل گوناگونی وجود دارد در این فرآیند موثر هستند. از این عوامل میتوان به میزان قلیایی بودن آب، دما، PH، نوع منعقدکننده، غلظت منعقدکننده و سرعت و زمان اشاره کرد. عوامل گفته شده بر کارایی و اثربخشی کواگولانت ها در تصفیه آب تاثیر میگذارند.
قلیایی بودن آب
یکی از عواملی که بر مرحله انعقاد تاثیر می گذارد قلیایی بودن آب است. این عامل برای تامین آنیون برای ایجاد یک ترکیب غیر محلول موردنیاز است. ممکن است به طور طبیعی در آب موجود باشد، اما اگر در آب موجود نباشد باید توسط کواگولانت تولید شود.
دما
در فرآیند انعقاد سازی هرچه دما بالاتر برود، سرعت انعقاد و سرعت واکنش نیز بیشتر خواهد شد. به همین دلیل در فصل زمستان که هوا سرد است این مرحله سرعت پایینی دارد.
مقدار PH
PH و میزان اسیدی یا بازی بودن محیط یکی از موارد تاثیرگذار کواگولانت بر آب است. هر آب PH مخصوص خود را دارد. مقدار و نوع کواگولانت بر اساس PH تعیین میشود. اگر در آب PH آن تنظیم نباشد برای تنظیم میزان آن از آب آهک استفاده میشود.
سرعت و زمان
از عوامل مهم و موثر در تصفیه آب و فرآیند انعقاد سازی مدت زمان آن است. همچنین در سرعت پایین آب ته نشینی ذرات بهتر و راحت تر انجام میشود اما اگر سرعت بالا باشد، لختهها را از آب جدا میکند.
نوع منعقدکننده
منعقد کنندهها انواع مختلفی دارند و هر نوع آن دارای قدرت انعقاد خاصی میباشد. منعقدکننده ها قیمتهای متفاوتی دارند بنابراین با توجه به قیمت و کیفیت آنها باید بهترین نوع آن را انتخاب کرد.
غلظت منعقدکننده
عامل تاثیرگذار در فرآیند انعقاد، غلظت و مقدار استفاده از منعقدکننده میباشد. بنابراین باید نکات مربوطه به خوبی بررسی شود.
تفاوت بین کواگولانت و فلوکولانت
منعقدکننده و انعقاد دهنده کواگولانت گفته میشود و لخته کننده نیز معنای فلوکولانت است. در فرآیند انعقاد بار ذرات ناهمنام میشود تا یکدیگر را جذب کنند اما لخته سازی فرآیندی است که بار را خنثی نمیکند اما به عنوان کمک منعقدکننده و واسطه در فرآیند انعقاد کاربرد دارد.
منعقد کننده های تولیدی در اندیشه مهرآرای سپاهان
شرکت اندیشه مهرآرای سپاهان در زمینه تولید مواد شیمیایی مورد استفاده در صنعت آب و فاضلاب فعالیت میکند. شرکت آماس پلی آلومینیوم کلراید، کلروفریک، سولفات آلومینیوم و انواع سولفاتهای فلزی را تولید میکند و علاوه بر آن محصولات دیگری به جز منعقدکنندهها و کمک منعقد کننده مانند سود مایع، شود پرک، پرکلرین، آب ژاول و… را تامین کرده و به بازار عرضه میکند.
اگر شما در زمینه محصولات شیمیایی و خرید آنها نیاز به مشاوره دارید میتوانید با کارشناسان مجموعه ما تماس بگیرید و سوالات خود را بپرسید. همچنین برای ثبت سفارش با شمارههای مندرج در سایت تماس حاصل فرمایید.
جمع بندی
در این مقاله گفته شد که فرآیند انعقاد چیست و ویژگیها و عوامل موثر بر آن کدام هستند. همانطور که گفته شد منعقد کننده دو نوع است که یکی از آنها کواگولانت آلی و دیگری معدنی است. کواگولانت آلی شامل ملامین و فرمالدهید و تانن ها و پلی آمین ها هستند و منعقدکننده معدنی شامل پلی آلومینیوم کلراید، سولفات آلومینیوم، کلروفریک، فروسولفات و فریک سولفات و آلومینیوم کلراید است.
بدون دیدگاه