گوگرد، یکی از عناصر مغذی اصلی است که اغلب در مقایسه با نیتروژن، فسفر و پتاسیم، کمتر مورد توجه قرار میگیرد، اما نقش آن در سلامت خاک و رشد بهینه گیاهان بسیار زیاد است.
با افزایش شدت کشت، کاهش استفاده از کودهای آلی سنتی و آلودگی کمتر هوا که منجر به کاهش رسوب گوگرد از طریق بارانهای اسیدی شده است، کمبود گوگرد در خاکهای کشاورزی به یک چالش رو به رشد تبدیل شده است.
در این میان، گوگرد گرانوله به عنوان یک فرم کارآمد و ایمن از این عنصر، راه حلی نوین و پایدار برای تأمین نیازهای گوگردی خاک و گیاهان ارائه میدهد. این مقاله به بررسی نحوه مصرف گوگرد گرانوله 99 درصد و کاربرد آن در کشاورزی میپردازد.
فهرست مطالب
اهمیت گوگرد در سلامت خاک و گیاه
گوگرد چهارمین عنصر پرمصرف در گیاهان پس از نیتروژن، فسفر و پتاسیم است و در چندین فرآیند بیولوژیکی حیاتی نقش دارد:
سنتز پروتئین و آمینو اسیدها
گوگرد جزء ضروری دو آمینو اسید متیونین و سیستئین است که بلوکهای سازنده پروتئینها هستند. بدون گوگرد کافی، سنتز پروتئین مختل شده و رشد گیاه کاهش مییابد.
تشکیل کلروفیل
اگرچه گوگرد مستقیماً در ساختار کلروفیل وجود ندارد، اما برای تشکیل آن ضروری است. کمبود گوگرد منجر به زردی برگها مشابه کمبود نیتروژن میشود، با این تفاوت که در کمبود گوگرد، زردی ابتدا در برگهای جوانتر ظاهر میشود.
فعالسازی آنزیمها و ویتامینها
گوگرد به عنوان یک فعالکننده برای بسیاری از آنزیمهای گیاهی عمل میکند و در سنتز ویتامینهایی مانند تیامین و بیوتین نقش دارد.
افزایش مقاومت گیاه
گیاهانی که به اندازه کافی گوگرد دریافت میکنند، مقاومت بیشتری در برابر آفات و بیماریها از خود نشان میدهند. این امر به دلیل تقویت سیستم ایمنی گیاه و تولید ترکیبات دفاعی حاوی گوگرد است.
بهبود کیفیت محصول
در بسیاری از محصولات، به ویژه دانههای روغنی (مانند کلزا)، پیاز، سیر و کلم، گوگرد بر روی عطر، طعم و کیفیت نهایی محصول تأثیرگذار است.
افزایش کارایی سایر عناصر غذایی
گوگرد به بهبود جذب و استفاده از نیتروژن، فسفر و سایر ریزمغذیها کمک میکند.
گوگرد گرانوله چیست و چرا مناسب است؟
گوگرد گرانوله، گوگرد عنصری (S) است که از طریق فرآیندهای خاص فیزیکی به گرانولهای کروی یا نامنظم شکل داده میشود. این فرآیند دانهبندی، مزایای بسیاری را نسبت به فرمهای پودری یا مایع گوگرد فراهم میآورد:
آهسته رهش
این مهمترین ویژگی گوگرد گرانوله است. گوگرد عنصری برای اینکه توسط گیاه قابل جذب باشد، باید توسط باکتریهای خاصی در خاک به فرم سولفات (SO42−) اکسید شود. این فرآیند تدریجی است، که باعث میشود گوگرد به آرامی و در طولانی مدت در اختیار گیاه قرار گیرد و از شسته شدن سریع آن (آبشویی) جلوگیری میکند.
کاربرد آسان
گرانولها به دلیل اندازه و وزن یکنواخت، به راحتی با دستگاههای کودپاش سانتریفیوژ و پنوماتیک قابل پخش هستند. این امر دقت کاربرد را افزایش داده و نیاز به نیروی کار را کاهش میدهد.
کاهش گرد و غبار
فرم پودری گوگرد بسیار گرد و غبار ایجاد میکند که هم برای کاربر مضر است و هم میتواند باعث هدر رفتن محصول شود. گرانولها این مشکل را به حداقل میرسانند.
ایمنی بیشتر
به دلیل کاهش گرد و غبار، خطرات تنفسی و تحریک پوستی مرتبط با گوگرد پودری کمتر است.
بهبود ویژگیهای نگهداری
گرانولها کمتر تمایل به کلوخه شدن دارند و فضای کمتری را اشغال میکنند.
خاصیت اصلاحکنندگی خاک
گوگرد عنصری پس از اکسیداسیون به اسید سولفوریک تبدیل میشود که این اسید به کاهش pH خاک، به ویژه در خاکهای شور و قلیایی کمک میکند.
عملکرد گوگرد گرانوله 99 درصد در خاک
گوگرد گرانوله پس از افزودن به خاک، تحت تأثیر فعالیت میکروارگانیسمها، به خصوص باکتریهای اکسیدکننده گوگرد، قرار میگیرد. این باکتریها گوگرد عنصری را به اسید سولفوریک (H2SO4) تبدیل میکنند. اسید سولفوریک تولید شده بلافاصله با کربنات کلسیم (آهک) موجود در خاکهای قلیایی واکنش میدهد و ترکیبات محلولتری مانند سولفات کلسیم (گچ) و آب و دیاکسید کربن تولید میکند.
عوامل مؤثر بر سرعت اکسیداسیون گوگرد گرانوله
سرعت تبدیل گوگرد گرانوله به فرم قابل جذب سولفات، تحت تأثیر چندین عامل محیطی و خاکی قرار دارد:
فعالیت میکروبی خاک
مهمترین عامل. هرچه جمعیت و فعالیت باکتریهای اکسیدکننده گوگرد بیشتر باشد، سرعت اکسیداسیون نیز بالاتر است. این باکتریها در خاکهای حاصلخیز و دارای مواد آلی کافی، بیشتر فعال هستند.
رطوبت خاک
رطوبت کافی برای فعالیت باکتریها ضروری است. خاکهای خشک، فرآیند اکسیداسیون را کند یا متوقف میکنند. رطوبت بهینه بین ۵۰ تا ۷۵ درصد ظرفیت نگهداری آب خاک است.
دمای خاک
دمای بهینه برای فعالیت باکتریها بین ۱۵ تا ۳۵ درجه سانتیگراد است. در دماهای پایینتر (نزدیک به انجماد) و بسیار بالا، فعالیت باکتریها کاهش مییابد.
تهویه خاک
باکتریهای اکسیدکننده گوگرد هوازی هستند، بنابراین تهویه مناسب خاک برای فعالیت آنها ضروری است. خاکهای فشرده و غرقاب شده، سرعت اکسیداسیون را کند میکنند.
pH خاک
در محدوده pH اسیدی تا خنثی (معمولاً pH 6.0 تا 8.0) بهترین فعالیت را دارند.
اندازه ذرات گوگرد
هرچه ذرات گوگرد گرانوله ریزتر باشند، سطح تماس بیشتری با باکتریها و خاک دارند و سرعت اکسیداسیون افزایش مییابد. گوگرد گرانوله معمولاً به گونهای فرموله میشود که اندازه ذرات مناسبی برای آزادسازی تدریجی داشته باشد.
نحوه مصرف گوگرد گرانوله 99 درصد به چه صورت است؟
استفاده بهینه از گوگرد گرانوله نیازمند برنامهریزی دقیق و در نظر گرفتن شرایط خاص مزرعه است.
آزمایش خاک
قبل از هرگونه کوددهی، انجام آزمایش خاک جامع و دقیق ضروریترین گام است. آزمایش خاک اطلاعات حیاتی در مورد pH خاک، میزان مواد آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، و غلظت عناصر غذایی موجود (از جمله گوگرد) را ارائه میدهد. بر اساس نتایج این آزمایش، متخصصان کشاورزی میتوانند:
- میزان دقیق کمبود گوگرد را تعیین کنند.
- pH اولیه خاک را ارزیابی کرده و نیاز به اصلاح آن را مشخص نمایند.
- دوز دقیق و زمان مناسب مصرف گوگرد گرانوله را توصیه کنند تا از مصرف بیرویه و هدر رفتن کود جلوگیری شود.
زمان مصرف
زمان مصرف گوگرد گرانوله بر اساس هدف کاربرد و نوع محصول متفاوت است:
بهترین زمان برای کاربرد گوگرد گرانوله، قبل از کشت و در زمان آمادهسازی بستر خاک است. این کار اجازه میدهد تا گوگرد زمان کافی برای واکنش با خاک، اکسیداسیون و آزاد شدن تدریجی داشته باشد تا قبل از نیاز اوج گیاه به گوگرد، در دسترس قرار گیرد.
در بسیاری از سیستمهای زراعی، مصرف گوگرد در پاییز پس از برداشت محصول قبلی یا در اوایل بهار قبل از شروع فعالیت شدید گیاه، توصیه میشود. این زمانبندی به گوگرد فرصت کافی برای اکسید شدن میدهد.
در صورت بروز علائم کمبود گوگرد در طول فصل رشد مانند زردی برگهای جوان و یا بر اساس نتایج آزمایشات بافت گیاهی، میتوان گوگرد گرانوله را به صورت سرک پاش بر روی سطح خاک پخش کرد. در این حالت، آبیاری پس از کوددهی به نفوذ گوگرد به عمق خاک و تسریع واکنشها کمک میکند.
برای درختان میوه و محصولات دائمی، میتوان گوگرد گرانوله را در محدوده سایهانداز درختان یا در شیارهای حفر شده در اطراف ناحیه ریشه پخش کرد. این کار معمولاً در اواخر پاییز یا اوایل بهار انجام میشود.
روش مصرف
پخش سطحی
رایجترین روش، پخش یکنواخت گوگرد گرانوله بر روی سطح خاک با استفاده از کودپاشهای سانتریفیوژ یا پنوماتیک است. پس از پخش، توصیه میشود کود با شخم یا دیسک زدن به عمق ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتری خاک منتقل و با آن مخلوط شود. این کار تماس گوگرد با ذرات خاک و میکروارگانیسمها را افزایش داده و فرآیند اکسیداسیون را تسریع میبخشد.
نوارپاشی
در برخی موارد، به ویژه برای محصولات ردیفی، میتوان گوگرد گرانوله را به صورت نوار در کنار ردیفهای کاشت یا در عمق مشخصی از خاک قرار داد. این روش میتواند کارایی گوگرد را افزایش دهد، اما نیاز به تجهیزات خاص دارد.
چالکود در باغات
در باغات، میتوان گوگرد را به صورت چالکود در فاصله مناسب از تنه درخت و در ناحیه گسترش ریشهها قرار داد.
میزان مصرف
میزان مصرف گوگرد گرانوله بسیار متغیر است و به عوامل زیر بستگی دارد:
- تأمین گوگرد به عنوان ماده مغذی: در صورتی که هدف صرفاً تأمین نیاز گیاه به گوگرد باشد، میزان مصرف معمولاً کمتر است و بین ۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار متغیر است.
- اصلاح pH خاک: در خاکهای شور و قلیایی که نیاز به کاهش pH دارند، میزان مصرف به طور قابل توجهی افزایش مییابد و میتواند از ۲۰۰ کیلوگرم تا حتی ۲ تن در هکتار در موارد شدید باشد. این میزان اغلب در چندین مرحله و طی چند سال اعمال میشود.
- pH اولیه خاک: هرچه pH خاک بالاتر باشد و نیاز به کاهش pH بیشتری باشد، مقدار گوگرد بیشتری لازم است.
- نوع محصول: نیاز گوگردی محصولات مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، دانههای روغنی، پیاز، سیر و کلم نیاز گوگردی بالاتری دارند.
- میزان مواد آلی خاک: خاکهای با مواد آلی بالاتر، معمولاً ذخیره گوگرد بیشتری دارند.
- نتایج آزمایش خاک: همیشه میزان دقیق مصرف را بر اساس توصیه کارشناس کشاورزی و نتایج آزمایش خاک مزرعه خود تعیین کنید. این مهمترین اصل برای کوددهی پایدار و اقتصادی است.
ایمنی گوگرد گرانوله
آلودگی محیط زیست
گوگرد گرانوله، به دلیل آهسته رهش بودن، خطر آبشویی و ورود به منابع آبی زیرزمینی را به حداقل میرساند. با این حال، استفاده بیرویه و بدون حساب و کتاب از هر کودی میتواند منجر به آلودگی شود.
سلامت انسان
در هنگام کار با گوگرد گرانوله، اگرچه گرد و غبار آن کمتر از فرم پودری است، اما توصیه میشود از وسایل حفاظت فردی (PPE) مانند ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده شود تا از تحریک دستگاه تنفسی و پوست جلوگیری شود.
ذخیرهسازی
گوگرد گرانوله باید در مکانی خشک، خنک و دور از مواد قابل اشتعال نگهداری شود. از نگهداری آن در نزدیکی مواد قلیایی یا اسیدی قوی خودداری شود.
جمع بندی
گوگرد گرانوله به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود از جمله آهسته رهش بودن، سهولت در کاربرد، و قابلیت اصلاحکنندگی خاک، به یک ابزار ارزشمند در کشاورزی مدرن تبدیل شده است.
با درک نقش حیاتی گوگرد در سلامت گیاه، اهمیت آزمایش خاک و پیروی از روشهای کاربرد صحیح، کشاورزان میتوانند از مزایای کامل این عنصر بهرهمند شوند. استفاده بهینه و اطلاع از نحوه مصرف گوگرد گرانوله 99 درصد نه تنها به افزایش عملکرد و کیفیت محصولات کمک میکند، بلکه به پایداری و سلامت بلندمدت خاکهای کشاورزی نیز میانجامد. اگر میخواهید از قیمت گوگرد گرانوله پالایشگاهی 99 درصد اطلاع پیدا کنید با شماره 03137779443 تماس بگیرید.
بدون دیدگاه