اسید نیتریک یک اسید سمی و خورنده است و خاصیت اکسیدکنندگی دارد. این ماده مایعی بی رنگ بوده و زمانی که تجزیه شود به رنگ زرد و یا قهوه ای تبدیل میشود. مساله بسیار مهم این است که اسید نیتریک چگونه تولید میشود؟ در ادامه مطلب روش تولید اسید نیتریک را بررسی میکنیم.
به منظور دریافت اطلاعات تکمیل تر و جهت خرید این محصول با بخش فروش اندیشه مهرآرای سپاهان تماس بگیرید.
فهرست مطالب
اسید نیتریک چیست؟
اسید نیتریک ترکیبی شیمیایی با فرمول شیمیایی HNO3 می باشد. اسید نیتریک یک اسید معدنی است و در تولید محصولات شیمیایی و آزمایشگاهی به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. این اسید مهم در آب انحلال پذیر است و اکسید کننده است. خاصیت اکسید کنندگی اسید نیتریک باعث میشود این ماده خاصیت خورندگی و سمی بودن نیز پیدا کند.
اسید نیتریک در دمای اتاق بی رنگ است. البته اگر این اسید در معرض نور و گرما قرار گیرد، تجزیه شده و تغییر رنگ می دهد و از بی رنگ به زرد یا قهوهای تبدیل میشود. به همین دلیل این ماده را در بطریهای شیشهای قهوهای تیره نگهداری میکنند.
اسید نیتریک با همه فلزات به جز پلاتین و طلا، مخلوطها و اکسیدها واکنش میدهد. در اثر این واکنش نمک نیترات تولید میشود.
اسید نیتریک دارای دمای جوش 120.5 درجه سانتی گراد است.
نیتریک اسید یک ماده پر اهمیت و پر کاربرد در صنایع است. برای مثال در سوخت موشکها استفاده میشود. اگر غلظت اسید نیتریک بالاتر از 90 درصد باشد، دود کننده است و اگر با هوا در تماس باشد دود به رنگ سفید یا قرمز ایجاد میکند.
تولید صنعتی اسید نیتریک
تولید صنعتی اسید نیتریک با ماده اولیه آمونیاک انجام میشود. امروزه به دلیل مصرف و کاربرد بالای اسید نیتریک، این ماده با خلوص بالا و قیمت مناسب تولید میشود.
واکنش تولید اسید نیتریک برای استفاده در صنعت در دمای 150 تا 170 درجه انجام میشود. در این روش اسید نیتریک با غلظت بسیار بالا یعنی 95 تا 97 درصد تولید میشود.
روش تولید اسید نیتریک
برای تولید اسید نیتریک روشهای مختلفی وجود دارد. در ادامه مطلب روش تولید اسید نیتریک را بیان میکنیم.
تولید اسید نیتریک با روش اسیدی
اولین روش تولید اسید نیتریک، یک روش سنتی و متداول برای تولید این ماده است و آن هم روش اسیدی است.
در این روش نیتروژن دی اکسید یا NO2 با آب و اسید سولفوریک واکنش میدهند. در ادامه مراحل روش اسیدی بررسی میشود.
در مرحله اول آمونیاک و اکسیژن با هوا مخلوط میشوند سپس اگر شرایط واکنش مناسب باشد، به نیتروژن دی اکسید (NO2) اکسیده میشوند. واکنش آن به صورت زیر است:
(g) 6H20 (g) + 4NO (g) = 5O2 (g) + 4NH3
در مرحله بعد NO به واسطه هوا به نیتروژن دی اکسید تبدیل میشود.
(g) 2NO2 (g) = O2 (g) + 2NO
سپس این ماده تولید شده با سولفوریک اسید و آب وارد واکنش میشود و اسید نیتریک تولید میشود.
(g) H2SO4 (aq) + 2HNO3 (aq) = H2SO4 (l) + H2O (l) + 3NO2
سپس اسید نیتریک از محلول تولید شده جدا میشود و به بازار عرضه میگردد.
این روش تولید اسید نیتریک از زمانهای قدیم مورد استفاده قرار گرفته است. اما روش اسیدی انرژی بالا مصرف میکند و مشکلات زیست محیطی دارد به همین دلیل از روشهای دیگر برای تولید اسید نیتریک استفاده میکنند.
تولید اسید نیتریک با روش امونیاک
اسید نیتریک چگونه تولید میشود؟ متداول و مهمترین روش تولید اسید نیتریک، با استفاده از آمونیاک است. در این روش نیترات آمونیوم به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. به همین دلیل این روش انرژی کمتری مصرف میکند.
در مرحله اول نیترات آمونیوم (NH4NO3) را حرارت داده، آب و نیتروژن دی اکسید تولید میشود:
(S) O2 (g) + 2NO2 (g) +2H2O (g) = NH4NO3
نیتروژن دی اکسید با آب واکنش میدهد و اسید نیتریک تولید میشود.
(g) NO (g) + 2HNO3 (aq) = H2O (l) + 3NO2
تولید اسید نیتریک با اکسیداسیون آمونیاک
موثرترین روش تولید اسید نیتریک با استفاده از مواد اولیه آمویناک است. این روش بهره وری بالایی دارد و انرژی کمتری مصرف میکند. در این روش امونیاک با اکسیژن در حضور کاتالیزور واکنش میدهند.
در این روش ابتدا گاز اکسیژن O2 از طریق تقطیر تولید میشود.
آمونیاک NH3 که ماده اولیه است با اکسیژن و در حضوز کاتالیزوری مانند آلومینیوم اکسیده میشود.
آمونیاک (NH3) به عنوان ماده اولیه در این روش استفاده میشود.
واکنش آن به شکل زیر است:
(g) 6H2O (g) +4NO (g) = 5O2 (g) +4NH3
سپس نیتروژن تولید شده به نیتروژن دی اکسید اکسیده میشود.
(g) 2NO2 (g) = O2 (g) + 2NO
در مرحله بعد دیاکسید نیتروژن (NO2) با آب واکنش داده و به اسید نیتریک تبدیل میشود. واکنش اینگونه است:
(g) NO (g) + 2HNO3 (aq) = H2O (l) + 3NO2
بعد از آن اسید نیتریک را از محلول به دست آمده جدا کرده و آماده مصرف میشود.
تولید اسید نیتریک با روش اکسیداسیون نیتروژن
کارآمد ترین روش تولید این ماده شیمیایی، اکسید کردن نیتروژن موجود در هوا است. در این روش نیتروژن هوا را به سیستم تولید اسید نیتریک وارد میکنند سپس نیتروژن جذب شده و با اکسیژن در شرایط مناسب واکنش میدهد و به اسید نیتریک تبدیل میشود.
خرید اسید نیتریک از اندیشه مهرآرا
شرکت اندیشه مهرآرا سپاهان تولیدکننده پلی آلومینیوم کلراید جامد و وارد کننده مواد شیمیایی از جمله اسید نیتریک میباشد. قیمت این ماده براساس درصد خلوص و مقدار آن مشخص میشود. برای خرید اسید نیتریک با کیفیت بالا و قیمت مناسب با کارشناسان ما تماس بگیرید.
جمع بندی
در مقاله اسید نیتریک چگونه تولید میشود؟ انواع روش های تولید این ماده گفته شد. روش تولید با استفاده از آمونیاک به صرفهترین و مهمترین روش تولید میباشد. این روش بیشترین کاربرد را دارد.
بدون دیدگاه